Tablica nr 1
Przy Centrum Aktywności Wiejskiej
Dinozaur Kocurski
W lesie w Kocurach znajduje się miejsce pierwszego odkrycia szczątków dinozaura na terenie obecnej Polski.
Kość Velocipesa guerichi to jedyne na świecie odnalezione szczątki dinozaura tego gatunku. Nazwa gatunku jest dwuczłonowa gdzie: „velox” oznacza szybki, a „pes” oznacza stopę. Natomiast epitet „guerichi” pochodzi od nazwiska odkrywcy. Kość dinozaura została odkryta w Kocurach (Kotzuren) pod koniec XIX wieku przez Georga Güricha. Wśród wielu znanych skamieniałości gadów, które zostały rozpoznane, ten kawałek goleni pozostał nierozpoznany. W instytucie w Hamburgu w 1932 roku, wybitny paleontolog niemiecki, Friedrich von Huene zbadał niezidentyfikowaną kość i określił wielkość zwierzęcia, którą oszacował na 2 m wysokości i 4 m długości. Nadał mu również nazwę Velocipes guerichi [1].
Georg Julius Ernst Gürich, odkrywca kości Velocipesa, urodził się 25 września 1859 roku w Dobrodzieniu, w rodzinie nauczyciela Eduarda Güricha. Studiował geologię na Uniwersytecie Wrocławskim. Prowadził badania geologiczne na terenie Śląska, Gór Świętokrzyskich oraz okolic Krakowa. Podróżował w celach naukowych do Nigru i Sudanu w Afryce w 1885 roku. W 1888 roku wyjechał ponownie do Afryki południowo-zachodniej, a w 1890 roku zajął się badaniami złóż w Wenezueli. W 1900 roku został profesorem, a rok później współpracownikiem Pruskiego Krajowego Zakładu Geologicznego przy pracach nad nową mapą geologiczną Śląska. W 1910 roku otrzymał nominację na profesora geologii i paleontologii Instytutu Kolonialnego oraz na dyrektora Państwowego Instytutu Geologiczno-Mineralogicznego w Hamburgu. Zmarł podczas pracy, na atak serca 16 sierpnia 1938 roku. W ciągu swojego życia wydał ponad 50 książek i publikacji naukowych [2].
Friedrich von Huene wybitny paleontolog niemiecki, urodził się 22 marca 1875 roku, zmarł 4 kwietnia 1969 roku. Zyskał sławę dzięki opisowi największej ilości gatunków dinozaurów w Europie [3].
Friedrich von Huene w swojej wielkiej pracy „Paläontologie und Phylogenie der niederen Tetrapoden” (Paleontologia i filogeneza niższych czworonogów) w 1956 roku zaklasyfikował dinozaura Velocipes guerichi do rodziny Halticosauridae, obejmującej teropody dość bliskie m.in. celofyzowi. W połowie lat 80. XX wieku zaczęto kwestionować ważność Velocipes. W 2000 roku Oliver Rauhut i Axel Hungerbühler stwierdzili, że nie sposób ustalić, co to za kość i do jakiego należała zwierzęcia. Podsumowali więc, że Velocipes to niemożliwy do identyfikacji kręgowiec [4].
Ponieważ kość Velocipes uznawano za zniszczoną w czasie II wojny światowej, podczas bombardowania Hamburga, prawdopodobnie wszyscy autorzy poza von Huenem nie widzieli holotypu na własne oczy. W 2012 roku okazało się jednak, że kość ta przetrwała wojnę w muzeum w Hamburgu. Ponowne badania (przeprowadzone przez redaktorów portalu Dinozaury.com) potwierdziły wcześniejsze koncepcje von Huenego – holotyp Velocipes to niekompletna kość strzałkowa prawdopodobnie należąca do bazalnego teropoda należącego do neoteropodów lub blisko z nimi spokrewnionego [5].
Od 2015 roku na terenie Sołectwa Kocury prowadzone są dalsze prace wykopaliskowe przez grupę badawczą doktora Tomasza Suleja. Nadal odnajdywane są kolejne gatunki prehistorycznych zwierząt. Szczątki dużego aetozaura należą do nowego gatunku Kocurypelta silvestris, fragmenty pancerza prehistorycznych żółwi należą do gatunku Proterochersis porebensis, znanego również ze stanowiska w Porębie, oddalonego około 50 km na wschód od Kocur. W kocurskim lesie odkryta też została płyta zębowa ryby dwudysznej.
- Źródło: http://dinozaury.com/?p=3935
- M. Syniawa „Biograficzny słownik przyrodników śląskich” tom 1, s. 126
https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/259059/edition/245046/content - Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Friedrich_von_Huene
- Źródło: http://dinozaury.com/?p=3935
- Źródło: http://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Velocipes